امروزه اکثر وب‌سایت‌ها دیتابیس سنگینی دارند و هر چه تعداد پلاگین‌های مورد استفاده هم در آنها بیشتر شود؛ حجم پایگاه داده موجود در هاست بالاتر می‌رود.
از طرفی سرعت وب سایت یکی از فاکتورهایی است که توسط الگوریتم گوگل برای رتبه بندی آن وب سایت استفاده می‌شود.وقتی سایت شما کند است، موتور های جستجو با توجه به ظرفیت خود، صفحات کم‌تری را جستجو می‌کنند و کم‌تر بودن تعداد صفحات جستجو شده بر نحوه ایندکس شدن سایت شما تاثیر منفی می‌گذارد.
حال راه‌حل چیست؟ مسلما با استفاده از یک انجین دیتابیس قوی و بهینه این مشکل برطرف و منابع کم‌تری مصرف خواهد شد. 2 نمونه از محبوب‌ترین انجین‌دیتابیس‌هایی (SQL Engine )که در کنترل‌پنل‌های cPanel و Direct Admin بخوبی پشتیبانی می‌شوند؛ MariaDB و MySQL نام دارند.
در این مقاله به بررسی تفاوت این دو پرداخته و مزایا و معایب استفاده از هرکدام با شما به اشتراک می‌گذاریم. با ما همراه باشید.
SQL Engine چیست؟
قبل از بررسی تفاوت‌های MariaDB و MySQL باید کمی به عقب برگردیم و مفاهیم بنیادی‌تری را با هم مرور کنیم.
پیش از همه هم باید به سراغ معرفی SQL برویم. SQL نوعی زبان برنامه‌نویسی یا کوئری‌‌نویسی است و وقتی کاربر از آن برای برای مدیریت داده‌ها استفاده کند، می‌تواند عملیات ایجاد، بازیابی، به‌روزرسانی و حذف داده‌ها را انجام دهد.
برای جمع‌آوری و تفسیر این دستورات به سیستم مدیریت دیتابیس رابطه‌ای (DBMS) احتیاج داریم که به آنها SQL Engine گفته می‌شود.
انجین دیتابیس انواع مختلفی دارد که از بین آنها می‌توانیم به MySQL، MariaDB، SQLite اشاره کنیم.
معرفی MySQL
اگر به دنبال یک سیستم مدیریت دیتابیس همه فن حریف هستید که در بیش از 20 پلتفرم از جمله ویندوز و لینوکس قابلیت اجرا داشته باشد و از زبان PHP پشتیبانی کند، قطعا به MySQL نیاز خواهید داشت.
این برنامه متن باز است و با مدل کلاینت-سرور کار می‌کند. از جمله مزایای استفاده از آن هم عبارتند از:
- عدم نیاز به پرداخت هزینه
- پیکربندی آسان
- سهولت در یادگیری
- متن باز بودن
- سازگاری با اکثر پلتفرم‌ها
معرفی MariaDB
سرور MariaDB هم یکی از محبوب‌ترین دیتابیس‌های متن‌باز جهان است که توسط توسعه‌دهندگان MySQL ایجاد شده و در واقع یک شاخه یا Fork از آن به حساب می‌آید بنابراین ساختار بانک اطلاعاتی و شاخص‌های آن هم همان MySQL است.
این برنامه در هر 2 پلتفرم ویندوزی و لینوکسی قابل اجرا است اما در بین کاربران لینوکسی اهمیت ویژه‌ای دارد.
از آن‌جایی که ماریا دی بی نسبت به MySQL بهینه‌تر شده و از عملکرد و انجین بهتری برخوردار است، نرخ رشد بالاتری هم دارد.
جالب است بدانید در حال حاضر امکان آپ‌گرید MySQL به MariaDB وجود دارد و کنترل پنل‌های سی‌پنل و دایرکت ادمین هم از این برنامه پشتیبانی خوبی می‌کنند.
نکته مهم این است که با وجود ادغام کدهای این 2 سیستم مدیریت دیتابیس، باز هم اختلافاتی بین آنها وجود دارد که می‌تواند موجب بروز مشکلات جزئی کند.
تفاوت MySQL با MariaDB
تفاوت‌های اصلی میان MariaDB و MySQL عبارتند از:
ساختار دیتابیس
MySQL به عنوان یک سیستم مدیریت دیتابیس‌های رابطه‌ای (RDBMS) از فرایند‌ها و مراحل دیتابیس اصلی برای اجرا و انجام کارهای مختلف، از جمله روش‌های ذخیره‌سازی، راه‌اندازها (triggers)، نقش‌ها و موارد دیگر استفاده می‌کند. برای تعامل با جداول دیتابیس، از کلید‌های اصلی و خارجی (primary key & foreign key) به جهت ارتباط رکوردها با یکدیگر و مدیریت دقیق آنها استفاده می‌کند.
در حالی که MariaDB، همانطور که در بالا گفته شد، یک نسخه فورک شده از دیتابیس MySQL است، بنابراین شامل تمام ویژگی‌های رابطه‌ای از پیش تنظیم شده در آن است و از ساختار دیتابیس و ایندکس‌های مشابه MySQL استفاده و کاملا مشابه یکدیگر نیز کار می‌کنند. خوبی این موضوع این است که وقتی برنامه خود را به MariaDB منتقل می‌کنید، به صورت پیشفرض با آن سازگار است و نیازی به ایجاد تنظیمات جدید در دیتابیس جدید نیست.
استقرار دیتابیس
با mysql_upgrade به راحتی می‌توانید MySQL را به MariaDB آپ‌گرید کنید تا فایل‌های اصلی سیستم به نسخه جدید MariaDB ارتقا پیدا کنند.
Data Replication
Replication یا تکثیر داده‌ها فرایندی است که به مدیران دیتابیس این اجازه را می‌دهد تا داده‌ها و یا رکوردها را از یک دیتابیس به دیتابیس دیگری کپی کنند. این فرایندی است که در آن یک دیتابیس نقش Master و دیگری نقش Slave را برعهده می‌گیرد. با استفاده از این قابلیت، مدیران دیتابیس‌ها می‌توانند به راحتی داده‌ها را بین دیتابیس‌های مختلف تکثیر کنند.
MySQL تکثیر یا Replication را به صورت async ارائه می‌کند، این بدین معنی است که این فرایند یک طرفه است. این موضوع دیتابیس‌های Master را برای کپی دیتا در دیتابیس‌های Slave و با هدف تکثیر و کپی جداول و خصوصیت‌ها به صورت همزمان مجاز می‌کند.
از طرف دیگر MariaDB، یک تغییر کوچک در این روند مشابه دارد. این دیتابیس نه تنها اجازه انتقال داده از Master به Slave را می‌دهد، بلکه اجازه انتقال داده از Master به Master را نیز می‌دهد. این موضوع به مدیران این امکان را می‌دهد تا به صورت همزمان با چندین دیتابیس Master کار کنند و در کنار آن انتقال داده‌ها را با قدرت بیشتری در دیتابیس Master انجام دهند.
Database Clustering
MySQL از یک تکنولوژی برای ایجاد کلاستر تحت عنوان MySQL Cluster استفاده می‌کند که ایجاد کلاستر و تقسیم و اشتراک خودکار میان داده‌های مربوط به هم را فراهم می‌کند.
همچنین به مدیران دیتابیس‌ها این امکان را می‌دهد تا از طریق دو فاز، داده‌ها را در Nodeهای مختلف ذخیره کنند تا این اطمینان حاصل شود که خرابی فقط به یک Node بستگی ندارد.
در طرف دیگر MariaDB از Galera Cluster برای انجام تکثیر داده‌های میان چندین Node که نقش Master را دارند، استفاده می‌کند. این قابلیت را می‌توان از طریق پارامتر‌های کانفیگ و یا پیکربندی فعال کرد.
Indexها
هم MySQL و هم MariaDB، هر دو ایندکس‌ها PRIMARY KEY، UNIQUE، INDEX و FULLTEXT در B-trees ذخیره می‌کنند. آنها همچنان دارای استثناهایی در indexها، نظیر: داده‌های چند بعدی و ذخیره‌سازی در R-trees هستند.
به غیر از این indexهای متداول، MySQL از indexهای hash پشتیبانی و از موتور InnoDB برای ذخیره indexهای لیست معکوس از FULLTEXT استفاده می‌کند.
سخن پایانی
پس از معرفی نسخه MySQL 8.0.0 و بهینه سازی حداکثر این برنامه، استفاده از آن نسبت به MariaDB پیشنهاد می‌شود البته باید توجه داشت که نصب MySQL در ایران کمی دشوار است.