گیت هاب (GitHub) یکی از ارکان پیشروی صنعت نرم‌افزار به شمار می‌آید که امروزه توسط بیش از 90درصد کسب‌وکارها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
این پلتفرم که اکنون متعلق به مایکروسافت است، به‌خاطر ویژگی‌های متنوع و جامع خود شناخته موردتوجه کاربران است. در این مقاله GitHub را برای همه، از جمله مبتدیان، توضیح خواهیم داد.
گیت چیست؟
بیش از بررسی گیت هاب بهتر است با Git آشنا شوید. Git یکی از ابزار DevOps (ابزارهای توسعۀ نرم‌افزار) است که برای مدیریت source code استفاده می‌شود. این سیستم اپن‌سورس به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا تغییرات source code را بررسی و کنترل کنند.
سیستم کنترل نسخه چیست؟
سیستم کنترل نسخه یا همان Version control، یکی از روش‌های مؤثر برای توسعۀ نرم‌افزار است که تغییرات source code را بررسی و کنترل می‌کند. در واقع این سیستم به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که بتوانند تاریخچۀ کامل تغییرات source code را مشاهده کرده در صورت نیاز به شکل قبل برگردانند.
گیت هاب چیست؟
GitHub که در سال 2008 ساخته شده، یک پلتفرم توسعۀ نرم‌افزار است که به کاربر امکان مدیریت source code را می‌دهد. لازم به ذکر است که در سال 2018 مایکروسافت با پرداخت 7 و نیم میلیون دلار GitHub را خریداری کرد. همان‌طور که قبل‌تر گفتیم، گیت هاب به توسعه‌دهندگان امکان بررسی و کنترل تغییرات source code را می‌دهد. کاربران می‌توانند تاریخچۀ این تغییرات را ذخیره و پیگیری کنند.
GitHub به کاربران دو گزینۀ رایگان و پیشرفته را ارائه می‌دهد که هر کدام قابلیت‌های متفاوتی دارند. به طور مثال نسخۀ رایگان به مخازن عمومی دسترسی دارد، اما برای طرح پیشرفته مخازنی خصوصی وجود دارد.
GitHub چطور کار می‌کند؟
GitHub یک پلتفرم مبتنی بر وب است که برای Version control و مدیریت تغییرات کد اصلی (source code) استفاده می‌شود. این پلتفرم قابلیت کدنویسی ازطریق هاست خود و استفاده از مخازن عمومی یا خصوصی بر اساس نسخۀ تهیه شده را به کاربر می‌دهد.
در ادامه فهرستی از اصطلاحاتی مهم GitHub که برای کار با آن مهم هستند، آماده کرده‌ایم:
- Fork/Branch: ایجاد کپی از مخازن برای اعمال تغییرات بر روی source code
- Merge: ادغام تغییرات در مخازن پس از بررسی کد
- Pull Request: ارسال درخواست برای ادغام تغییرات
- Push: ارسال کد به مخزن آنلاین
- Commit: ثبت تغییرات در فایل‌ها و ادغام آن‌ها در پروژۀ اصلی
- Clone: ایجاد کپی از مخازن
GitHub چه استفاده‌ای دارد؟
در سال‌های اخیر GitHub به پلتفرمی محبوب برای کسب‌وکارها تبدیل شده است. چرا که به کاربران اجازه می‌دهد تا به طور هم‌زمان بر روی چند پروژه کار کنند. البته گیت هاب مزایای دیگری نیز دارد که در ادامۀ مقاله بیشتر به آن‌ها خواهیم پرداخت.
GitHub توسط مدرسان و دانشجویان برنامه‌نویسی، شرکت‌های بزرگ و کوچک به‌طورکلی هرکسی که در حوزۀ برنامه‌نویسی کار می‌کند و نمی‌خواهد هزینۀ زیادی متحمل شود، مورداستفاده قرار می‌گیرد.
البته قابل‌توجه است که GitHub برای افرادی که برنامه‌نویس نیستند هم قابل‌استفاده است. کاربرانی که پروژه‌هایی مبتنی بر اسناد و داده‌های چندرسانه‌ای انجام می‌دهند نیز می‌توانند برای بهینه‌سازی روند کار خود از گیت هاب بهره ببرند.
مزایای GitHub
خب! این همان فهرست مزایایی است که بالاتر قولش را داده بودیم! GitHub مزایا و قابلیت‌های زیادی دارد که باعث محبوبیتش میان کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ شده است. این مزایا شامل موارد زیر می‌شود:
- مدیریت آسان و مؤثر پروژه‌های تیم
- مدیریت و منظم‌سازی آسان فایل‌ها
- روند Code Hosting به‌صورت آسان و کاربردی
- بهینه‌سازی روند کدنویسی
پیش‌نیازهای GitHub
- پشتیبانی سیستم از Sprintها و Iterationها
- Codespaces
- کنترل‌گر پالت فرمان
- زمینه‌های قابل‌تنظیم
- اسکنری که از Ruby پشتیبانی کند.
- Copilot
راهنمای استفاده از گیت هاب
در این بخش روند کار با GitHub را بررسی می‌کنیم:
ثبت‌نام
برای استفاده GitHub ابتدا باید ثبت‌نام کرده و حساب کاربری ایجاد کنید. همان‌طور که قبلاً گفتیم، دو نسخۀ رایگان و پیشرفته قابل‌ارائه هستند هر کدام دسترسی‌های متفاوتی به کاربر می‌دهند. با حساب رایگان به مخازن عمومی و ردیابی مشکلان پروژه دسترسی پیدا خواهید کرد؛ اما محدودیتی که با آن روبه‌رو خواهید شد این است که مخازن عمومی تنها گنجایش 3 نفر را دارند.
نصب GitHub
سیستم GitHub که بر پایۀ Git عمل می‌کند، به توسعه‌دهندگان امکان هماهنگی و همکاری آسان در طی پروژه‌‌ها را ارائه می‌دهد. تصویر زیر برای نصب گیت هاب کمکتان خواهد کرد.
ایجاد مخزن در GitHub
برای ایجاد مخزن جدید مراحل زیر را دنبال کنید:
روی منوی بالای صفحه کلیک کنید و گزینۀ New repository را انتخاب کنید.
hello world را در فیلد Repository name وارد کنید.
توضیح مختصری دربارۀ مخزن در فیلد توضیحات بنویسید.
گزینۀ Add a README file را انتخاب کنید.
بین مخازن عمومی و خصوصی یکی را انتخاب کنید.
بر روی گزینۀ Create Repository یا همان ایجاد مخزن جدید کلیک کنید.
ایجاد زیرشاخۀ جدید
ساخت زیرشاخه و سیستم Branching به شما امکان کارکردن به طور هم‌زمان بر روی چند مخزن را می‌دهد. برای ایجاد یک زیرشاخۀ جدید، یک نسخۀ کپی از شاخۀ اصلی ایجاد کرده و تغییرات موردنظر را ایجاد کنید. برای ایجاد شاخۀ جدید در GitHub، گزینۀ مخزن جدید را انتخاب کرده و بر روی Create a Branch کلیک کنید.
ایجاد تغییراتی در زیرشاخه‌ها
بعد از ایجاد یک زیرشاخۀ جدید به صفحۀ کد آن در گیت هاب هدایت می‌شوید. از آنجا می‌توانید تغییرات دلخواه را ایجاد کنید.
ایجاد درخواست Pull
برای ادغام زیرشاخه‌ها، باید درخواست Pull ایجاد کنید. برای ایجاد این درخواست به بخش Pull request بروید، و بر روی گزینۀ New Pull Request کلیک کنید.
ادغام درخواست‌های Pull
ادغام درخواست‌های Pull معمولاً توسط مسئولین اصلی‌تر انجام می‌شود. بااین‌حال خوب است انجام آن را بلد باشید. کافی است بر روی گزینۀ Merge the pull request کلیک کرده و سپس گزینۀ Confirm merge را انتخاب کنید.
سخن پایانی
به طور خلاصه، GitHub ابزاری پیشرفته با قابلیت‌های بسیار برای مدیریت کد است که به یکی از ارکان اساسی و محبوب در حوزۀ توسعۀ نرم‌افزار تبدیل شده است. این نرم‌افزار به تیم‌های بزرگ و کوچک کمک می‌کند تا مؤثرتر کارشان را به انجام برسانند.
