اگر با شنیدن اسم “ویندوز سرور” کمی گیج شده‌اید و نمی‌دانید تفاوت آن با ویندوز معمولی چیست باید بگوییم که ویندوز سرور نسخه‌‌ای از سیستم‌عامل ویندوز شرکت مایکروسافت است که برای نصب و اجرا روی سرورها طراحی شده و برای به اشتراک گذاشتن خدمات با چند کاربر و کنترل گسترده‌ای از ذخیره‌سازی داده‌ها، برنامه‌های کاربردی و شبکه‌های مشترک استفاده می‌شود. در ادامه این نوشتار به معرفی کامل این سرویس و کاربردها، مزایا و انواع آن می‌پردازیم.
Windows Server چیست؟
شرکت مایکروسافت 2 نسخه از ویندوز را طراحی کرده است. یک نسخه مخصوص کامپیوترهای شخصی و خانگی است و دیگری مختص سرورها است. شاید در نگاه اول تفاوت ویندوز سرور و ویندوز معمولی چندان فاحش نباشد اما هنگام استفاده متوجه خواهید شد که کاملاً متمایز هستند. دسکتاپ در هر دوی این محصولات کاملا ظاهر مشابهی دارد. وقتی می‌‌گوییم دسکتاپ منظورمان taskbar، آیکون‌ها و حتی دکمه start است.
از جمله قابلیت های ویندوز سرور می‌توانیم به مواردی مانند ارائه سرویس DNS، دریافت و ارسال ایمیل، خدمات نمایش وب سایت، دیتابیس سرور و …. اشاره کنیم. خصوصیات ویندوز سرور به گونه ای طراحی و اجرا شده است که شما می توانید به طور همزمان از تمامی این قابلیت ها بهره ببرید.
شرکت مایکروسافت برای این که رضایت کاربران خود را به دست آورد هر 4 سال یک‌بار از سال 2003 ویندوز سرور خود را روانه بازار کرده و در حال حاضر جدیدترین نسخه آن Windows Server 2022 است که در تاریخ دوم مارس سال 2021 خیلی بی سروصدا معرفی شد. این نسخه یک قابلیت منحصربفرد دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
تفاوت ویندوز سرور با ویندوز معمولی
ویندوز سرور بیشتر برای فعالیت‌های تجاری و مخصوصا شبکه‌ای استفاده می‌شود. اما ویندوز معمولی یا به اصطلاح نسخه دسکتاپ بیشتر برای کاربران خانگی، طراحی و ساخته شده است. همچنین ویندوز سرور بیشتر برای اشتراک گذاری خدمات (که به آن Enterprise-Class Server OSes گفته می شود) در بین کاربردهای فراوان، کنترل مدیریت بر روی ذخیره داده ها، برنامه ها و شبکه های شرکتی در نظر گرفته شده است.
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو، نوع دسترسی است. به طور مثال در ویندوز سرور، شما هرگز این دسترسی را ندارید که وارد اکانت مایکروسافت خود شوید. همین مورد می تواند دسترسی های شما را تا حد زیادی کاهش دهد. به دلیل اینکه به وسیله این اکانت می توانید برای دانلود فایل، اسناد فولدر‌های مهم از طریق OneDrive یا Office Apps استفاده نمایید.
اما اگر بخواهیم به صورت خلاصه چند تفاوت مهم را بیان کنیم، موارد زیر قابل ذکر است:
- فضای ذخیره‌سازی، کنترل و شبکه
- پشتیبانی از Core
- پشتیبانی از حافظه
- اتصالات شبکه
- پشتیبانی از مرورگر Edge یا Microsoft Store
- به‌روزرسانی‌های Windows
- هزینه نصب
کاربرد سیستم عامل سرور
در همه سیستم‌ها می‌توان آن را نصب و استفاده کرد اما بهتر است که از این ویندوز برای مشاغل و هچنین مدیریت و یکپارچه سازی سازمان‌ها استفاده کرد. وظیفه ویندوز سرور چیست ؟ برای مثال استفاده از سرویس‌هایی مانند :
- اکتیو دایرکتوری:
- DHCP
- DNS
- iis
و… تنهای بخشی از کارهایی است که این ویندوز انجام می‌دهد. در توضیح اکتیو دایرکتوری می‌توان گفت که این سرویس به نوعی مدیریت کاربران را برعهده دارد و به سرور اجازه می‌دهد تا به عنوان یک domain controllerعمل کند. برای اطلاعات بیشتر در مورد DNS نیز می‌توانید مقاله DNS چیست و چه کاری انجام می‌دهد را مطالعه کنید.
بهترین ویندوز سرور کدام است؟
همان‌طور که گفتیم، این‌گونه سرورها با نسخه های مختلف سیستم عامل ویندوز ارائه می‌شود. برحسب نیاز خود و برنامه‌ای که بر روی سرور اجرا خواهید کرد می توانید سرور ویندوز خود را در موقعیت های مختلف تهیه کنید. در حال حاضر جدیدترین نسخه ویندوز سرور مایکروسافت نسخه 2022 است که نسبت به نسخه‌های پیشین تغییرات شگرفی را تجربه نکرده اما نوآوری‌های زیادی را در 3 موضوع کلیدی امنیت، پلتفرم برنامه و در نهایت یکپارچه‌سازی و مدیریت هیبریدی Azure به ارمغان می‌آورد. همچنین در صورت تهیه نسخه Windows Server 2022 Datacenter: Azure Edition امکان استفاده از مزایای ابر (cloud) را برای شما فراهم می‌کند تا ماشین‌های مجازی خود را به روز نگه دارید و در عین حال مدت زمان خارج از سرویس (downtime) را به حداقل برسانید.
اما اگر بخواهیم یک نگاه کلی به سایر ورژن‌ها داشته باشیم، به طور خلاصه باید بگوییم که:
- قابلیت های ویندوز سرور 2019: Windows Admin Center، کنترل سرویس های در حال اجرا روی چندین سرور، مدیریت عملکردها، پیکربندی و …
- قابلیت های ویندوز سرور 2016: Nano Server، امنیت بالا، Network Controller، قابلیت مدیریت دستگاه های شبکه و …
- قابلیت های ویندوز سرور 2012 : Hyper-V Replica، سوئیچ مجازی Hyper-V و …
- قابلیت های ویندوز سرور 2008 R2 : انتقال از ویندوز ویستا به 7، پشتیبانی قوی از Group Policy ها در بخش اکتیو دایرکتوری و …
- قابلیت های ویندوز سرور 2008 : ارتقا در اکتیو دایرکتوری، پیشرفت در Hyper-V و ….
سخن پایانی
در این نوشته اطلاعات کاملی در مورد خصوصیات ویندوز سرور ارائه شد. در نهایت باید اشاره کنیم که ویندوز سرور و ویندوز معمولی کد مشترکی دارند و ظاهر آن‌ها هم شبیه هم است، هر چند کاربری‌های کاملاً متفاوتی دارند. نسخه‌های مصرفی ویندوز 10 برای بیشینه کاربردپذیری طراحی شده‌اند و شامل نرم‌افزارهایی برای کاربران سازمانی نیستند. در عین حال ویندوز سرور اهمیتی به زیبا بودن نمی‌دهد. هدف آن اجرای سرویس‌های زیاد به صورت پایدار برای پاسخ دادن به نیازهای کاربران سازمان‌ها است.
