سیستم عامل ویندوز فوق‌العاده کاربر پسند و خوب طراحی شده است اما اگر به فکر برنامه نویسی یا توسعه وب هستید، یکی از توزیع‌های لینوکس مانند Ubuntu ،CentOS و Debian می‌تواند بهترین سیستم عامل برای شروع کار شما باشد.
در این مقاله با صحبت پیرامون نکات مثبت و منفی هر 2 سیستم عامل، امیدواریم مقایسه‌ای عادلانه داشته باشیم. اما پیش از هر چیز بهتر از ابتدایی‌ترین مفهوم یعنی سیستم عامل صحبت کنیم!
سیستم عامل چیست؟
سیستم‌عامل مهم‌ترین نرم‌افزاری است که مدیریت منابع دستگاه ما را بر عهده می‌گیرد. منظور از دستگاه می‌تواند کامپیوتر، لپ‌تاپ، موبایل، روتر، سوئیچ یا حتی مودم خانگی و .. باشد. کار سیستم‌عامل برقراری ارتباط میان قطعات دستگاه و کاربر نهایی یعنی ما است و هر آن‌چیزی که با آن کار می‌کنیم به واسطه وجود سیستم‌عامل است.
برنامه‌های نرم افزاری به وسیله ارسال درخواست برای دریافت خدمات از طریق یک رابط برنامه کاربردی (API) از سیستم عامل استفاده می‌کنند. علاوه بر این، کاربران می‌توانند از طریق رابط کاربری (رابط خط فرمان یا رابط گرافیکی) مستقیماً با سیستم عامل تعامل داشته باشند.
در واقع سیستم‌عامل میان اپلیکیشن‌ها و سخت‌افزار دستگاه قرار می‌گیرد و از درایورهای سخت‌افزار به عنوان رابط میان آن دو استفاده می‌کند. برای مثال، هر گاه اپلیکیشنی بخواهد از چیزی پرینت بگیرد، انجام آن کار را به سیستم‌عامل محول می‌کند. سیستم عامل هم دستورالعمل انجام کار را برای پرینتر می‌فرستد؛ سیستم عامل برای آنکه سیگنال‌های درستی برای پرینتر بفرستد، از درایورهای پرینتر استفاده می‌کند.
اپلیکیشنی که در حال پرینت کردن است نیاز ندارد بداند از چه پرینتری استفاده می‌کنید یا نحوه کار کردن آن چگونه است؛ این سیستم‌عامل است که جزئیات کار را مدیریت می‌کند. به دلیل وجود کاربردهای مختلف، سیستم عامل‌های مختلفی نیز طبق نیاز کاربران ساخته شده‌اند که معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- ویندوز (Windows)
- OS X
- لینوکس (Linux)
- یونیکس
- میکروتیک
اما ما در این مقاله قصد داریم در مورد 2 سیستم عامل ویندوز و لینوکس صحبت کنیم.
سیستم عامل ویندوز
سیستم‌عامل ویندوز اولین بار در سال 1985 توسط مایکروسافت عرضه شد و در حال حاضر بزرگ‌ترین پایگاه کاربری جهان را در اختیار دارد. با مجموعه‌ای از بروزرسانی‌های سالانه، هر سیستم‌عاملی با ویژگی‌های گرافیکی رابط کاربری منحصربه‌فردی ارائه می‌شود، که کاربران با استفاده از آن می‌توانند فایل‌ها و کارهایشان را روی آن سیستم ببینند.
بیشتر سیستم‌هایی که امروزه می‌بینیم روی سیستم‌های عاملی کار می‌کنند که برای کار با سخت‌افزارهای x86 طراحی شده‌اند: مثل Intel، AMD و سایر موارد. آخرین نسخه ویندوز در حال حاضر ویندوز 11 است.
سیستم عامل لینوکس
سیستم‌عامل لینوکس یک سیستم‌عامل Open Source است که در اواخر دهه 90 میلادی توسط “ لینوس توروالدز ” ایجاد شد. لینوکس براساس UNIX طراحی شده است و به کاربران اجازه می‌دهد که کدهای موجود را اصلاح کنند و نسخه‌ها و توزیع‌های متفاوتی را تولید کنند.
لینوکس به عنوان یک گزینه برتر برای سرور‌ها در نظر گرفته می‌شود و پبیشتر سرورهای موجود در جهان، سیستم عامل لینوکسی دارند. این OS برای استفاده در دسکتاپ‌ها، موبایل، کنسول‌ها و بسیاری موارد دیگر پرکاربرد است.
مقایسه ویژگی‌های لینوکس و ویندوز
حالا که در یک دید کلی نسبت این مبحث پیدا کردید، بهتر است به مقایسه این 2 سیستم عامل بپردازیم:
عملکرد
لینوکس از ویندوز قدرتمندتر است. سیستم عامل سبکی است و این باعث می‌شود لینوکس سریع‌تر از ویندوز باشد. هنگامی که شروع به کار با این سیستم عامل می‌کنید، پیشرفت قابل توجهی در سرعت سیستم خود مشاهده خواهید کرد.
متن‌باز یا Open Source
برخلاف ویندوز که یک سیستم عامل تجاری است، لینوکس یک سیستم عامل متن‌باز است که به صورت رایگان قابل بارگیری است. صدها توزیع لینوکس در دسترس است که تقریباً پانصد توزیع در حال توسعه، فعال هستند. یکی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس، اوبونتو است.
امنیت
امنیت لینوکس با وجود هزاران برنامه‌نویس بین المللی که می‌توانند باگ‌ها و مشکلات آن را سریعا برطرف کنند، بیشتر از ویندوز است. البته این به این معنی نیست که لینوکس غیر قابل نفوذ است، اگر اکثریت مردم به سمت لینوکس مهاجرت کنند، تهدیدها برای لینوکس بیشتر خواهد شد.
یکی دیگر از مواردی که در لینوکس وجود دارد دسترسی root است؛ شما در لینوکس قبل از اجرا و یا نصب هر برنامه یا فایلی نیاز به دسترسی روت دارید، در حالی‌که در ویندوز این‌طور نیست.
بروزرسانی‌های نرم‌افزاری
در لینوکس شما بروزرسانی‌های نرم‌افزاری سریع‌تر دریافت خواهید کرد. اگر باگ‌ها توسط شخصی پیدا شود، کاربران می‌توانند بلافاصله آن را بروزرسانی کنند، و دیگر لازم نیست مدت طولانی منتظر بمانند. همچنین ابزارهای توسعه و کتابخانه‌ها بصورت رایگان در دسترس هستند.
لینوکس و برنامه‌نویس
لینوکس بهترین سیستم عامل برای شروع برنامه نویسی است. برخی از ویژگی‌های اصلی لینوکس عبارتند از:
- لینوکس تقریباً از همه زبان‌های برنامه نویسی مانند Clojure، پایتون، Julia، روبی، C و ++C پشتیبانی می‌کند.
- ترمینال لینوکس از خط فرمان Window بسیار بهتر است.
- برنامه نویسی Bash – Bash برای توسعه‌دهندگان بسیار مفید است و بصورت پیش فرض در لینوکس در دسترس است.
- لینوکس از SSH پشتیبانی داخلی می‌کند. با این کار می‌توانید سرورهای خود را به راحتی مدیریت کنید.
- شما به راحتی می‌توانید توزیع لینوکس خود را شخصی‌سازی کنید.
- همچنین از چندین ابزار کارآمد برای توسعه دهندگان پشتیبانی می‌کند؛ که زندگی توسعه‌دهندگان را بسیار آسان‌تر می‌کند.
پشتیبانی سیستم عامل
از آنجا که صدها نفر در حال توسعه توزیع‌های فعال و مختلف لینوکس در جامعه Open Source هستند، جامعه پشتیبانی آن بسیار بزرگ است. همه تازه‌واردان می‌توانند در هر یک از انجمن‌های لینوکس کمک پیدا کنند. اگر در جایی از مراحل توسعه خود گیر کرده‌اید یا در فرآیند کد نویسی خود به کمک نیاز دارید، فقط آن را Google کنید. می‌توانید چندین منبع مفید مبتنی بر لینوکس پیدا کنید.
سرور لینوکس یا ویندوز سرور
اگر شما در مورد امنیت سرور، ثبات، آزادی انتخاب ها، سازگاری سخت افزار و هزینه مقرون به صرفه بین این 2 سیستم عامل شک دارید، سرور لینوکس به هر نحوی از سرور ویندوز بهتر است. ویندوز یک گزینه محبوب برای کاربردهای دسکتاپ است و لینوکس بهترین گزینه برای سیستم سرور است.
سیستم سرور لینوکس بسیاری از گزینه های سفارشی سازی را با طیف وسیعی از ابزارهای نظارت و تحلیل موثر ارائه می دهد. سرور ویندوز نسبت به نرم افزارهای مخرب و تهدیدات آنلاین آسیب پذیرتر از سرور لینوکس است.
قبل از اتمام این مقاله، بد نیست یکی از سخنان “لینوس توروالدز” خالق هسته سیستم عامل لینوکس را با شما به اشتراک بگذاریم!
لینوس توروالدز: “اینکه بتونی بین نرم‌افزارهای انحصاری یکی رو انتخاب کنی، مثل این می‌مونه که بتونی رئیست رو انتخاب کنی. آزادی یعنی نداشتن رئیس. و در دنیای کامپیوتر آزادی یعنی عدم استفاده از نرم‌افزارهای غیر آزاد.”
نتیجه گیری
به عنوان نتیجه گیری بهتر است این جمله از ونگوگ را یادآور شویم که “عادی بودن یک جاده آسفالت شده است؛ راه رفتن روی آن راحت است؛ اما هیچ گُلی در آن رشد نمی کند! ”
کار کردن با لینوکس اگرچه کمی دشوار است و به راه بی پایانی به نظر می‌رسد اما به قدری لذت بخش هست که دوست داشته باشید تا آخر عمر فقط با یکی از توزیع‌های آن کار کنید.
